Consommé

Fons Brasser (Haarlem, 1944) is als kunstenaar autodidact. Zijn oeuvre bestaat uit sculpturen, tekeningen en foto’s. Ongeacht de discipline, zijn werk is altijd gebaseerd op een duidelijk omschreven concept en ontstaat meestal in serie. Het ene werk ontwikkelt zich vanuit het andere. Of de verschillende disciplines van zijn kunstenaarschap elkaar beïnvloeden weet Fons Brasser niet. Hij vindt de vraag ook niet relevant. Voor hem zijn het drie takken aan dezelfde boom.

De sculpturen van Fons Brasser zijn over het algemeen van een bescheiden formaat, maar zijn heel goed voorstelbaar op een grotere schaal. De strakke geometrie en heldere lijnvoering geven het werk een architecturaal karakter. De beelden ontstaan in series en laten een zoektocht zien naar de perfecte vorm. De werken zijn meestal uitgevoerd in ‘harde’ materialen als messing, zink, cortènstaal, steen, beton en brons. De huid, het oppervlak van het beeld is belangrijk: het wordt gepolijst, geslepen en glanzend opgewreven. Sommige werken zijn gemaakt van ribkarton, dat met zwart schoensmeer een zacht glanzend oppervlak gekregen heeft. De strenge vorm en de hardheid van het materiaal krijgen door deze bewerkingen iets zachts en verleidelijks.
Daarnaast maakt de kunstenaar tekeningen en collages. Het zijn zelfstandige werken, maar de relatie met de beelden is duidelijk. Ook hier werkt hij in series, waarbij een concept wordt uitgediept en onderzocht. In 1983 begon de kunstenaar met het project ‘Schatten en meten’. Hij vroeg aan personen met een heel verschillende achtergrond: kunstenaars, museumdirecteuren, maar ook timmerlieden en metselaars om op een vel papier een bepaalde afstand te schatten. Brasser liet hen bijvoorbeeld het midden van het papier aangeven en het vel met punten in een raster verdelen. Vervolgens tekende hij het ‘correcte’ raster met behulp van een lineaal, waardoor de discrepantie tussen schatten en meten zichtbaar werd.

Sinds 1983 maakt Fons Brasser naast sculpturen. tekeningen en collages ook foto’s. Uit zijn fotografische werk blijkt zijn belangstelling voor de sporen die de geschiedenis, en met name militair ingrijpen, achterliet in het landschap. Zo maakte hij in 2003 een serie foto’s op Nicosia Airport op Cyprus dat sinds 1974 is verdeeld in een Turks en een Grieks deel. Van de ene op de andere dag werd het vliegveld verzegeld en kwam het te liggen in het niemandsland tussen beide partijen. De opnames die Brasser er maakte tonen dat bewuste moment, voor altijd bevroren in de tijd.

Er zijn kunstenaars die tot zuivere abstractie komen door de werkelijkheid meer en meer in geabstraheerde vorm af te beelden. Piet Mondriaan is hier ongetwijfeld het meest bekende voorbeeld van. Zo niet Fons Brasser. Vanaf het prilste begin van zijn kunstenaarschap heeft hij abstract gewerkt. Al op jeugdige leeftijd maakte hij een schilderijtje met kleurvlakken en een patroon van haaks op elkaar staande lijnen, waarin duidelijk de invloed van Paul Klee te zien is. Of het nu gaat om sculpturen, tekeningen of foto’s, het gehel oeuvre van Fons Brasser heeft zich van daaruit ontwikkeld. Het is zowel het resultaat van een gedegen onderzoek als van een spel met vormen, lijnen en materialen.

Consommé, ofwel ‘heldere soep’, is de titel van de tentoonstelling van Fons Brasser die deze winter te zien is in de Kunstvereniging Diepenheim. Zonder volledig te willen zijn, biedt het een overzicht van dertig jaar kunstenaarschap.

Tine Zevenhuizen

+ uitnodiging
+ persbericht
+ plattegrond werken
+ uitnodiging tweegesprek
+ persbericht tweegesprek