The Fraud of Mister HQ

Marijn Akkermans schuwt in zijn tekeningen de figuratie niet. Integendeel, hij lijkt die juist nodig te hebben om ons door middel van een volstrekt eigen techniek, een wereld voor te toveren die ons voortdurend op het verkeerde been zet. De tekeningen zijn allesbehalve anekdotisch of literair. Zijn gearrangeerde voorstellingen van personen zijn bizar, speels en humoristisch. De mensen plegen vaak onduidelijke handelingen, waarbij een attribuut (telefoon) of een andere persoon (een kind) de voorstelling op spanning zet. Soms lijken de personen ook nadrukkelijk voor de kunstenaar te poseren, al dan niet met een grimmige of vrolijke uitdrukking op het gezicht. Door de lichte vervorming in de gezichten en de soms compromitterende houdingen van de personen, halen de tekeningen je niet makkelijk ‘binnen’. Soms zijn de werken eng, want je proeft dat er meer aan de hand is dan je op het eerste gezicht ziet. Volwassenen omarmen kinderen, beschermen ze, maar lijken ze ook weg te drukken. Akkermans’ personen kunnen uitdrukkingsloos kijken, maar tonen in hun houding ook hun angsten. Soms staren ze je nadenkend aan of kijken weg als naar een andere wereld. De werken gaan over bescherming en isolement. De volwassenen en kinderen trekken elkaar aan en stoten weer af. Zij lijken tot een mate van intimiteit en lichamelijk contact veroordeeld, maar of ze zich er wel bij voelen blijft de vraag.

De meeste tekeningen worden opgebouwd uit transparante vlakken van steeds donkerder inkt. Hierdoor wordt de indruk gewekt van een vreemd bijna surreële lichtval. Soms ‘acteren’ de personages sols en is er geen context

van een achtergrond, soms is er een landschappelijke omgeving getekend die niet per se een bepaald landschap verbeeldt, maar die dient als een ondersteunend compositorisch, zelfs sprookjesachtig element. Dit laatste gevoel krijg je vooral bij de bomen in zijn werk. De licht vervormde gezichten lijken iets te zeggen over hun verwarrende geesteswereld, althans de gedachtewereld die je als neutrale kijker interpreteert als vreemd, bizar, een lichte gekte wellicht. In een reeks fictieve tronies gaat het om fysiologische uitdrukkingen van verlegenheid, angst, afkeer, isolement en grimassen. Steeds lijkt er een dubbelzinnigheid in te worden uitgedrukt. In de laatste reeks tronies voegt Akkermans sluiers of bepaald vormen van witte transparante verf over de inkttekening en markeert hij hiermee bepaalde punten in een gezicht. Het zijn geen maskers, maar die toevoeging maken de gezichten nog raadselachtiger. Er is in deze werken duidelijk sprake van een spanningsveld tussen de abstractie en het herkenbare.

Door zijn consequentheid in de inhoud en uitvoering ontstaat een oeuvre dat zich van vele andere tekenaars onderscheidt. Of Akkermans nu in enkelvoudige tronies zijn visie en obsessie weergeeft, of in vaak mensgrote tekeningen die bij bijna genrestukken kunnen worden genoemd, steeds is zijn eigen handschrift een belangrijk kenmerk van de kwaliteit. Maar de betekenis ontstaat door de wijze waarop Akkermans omgaat met figuratie en compositie. Zijn tekeningen lijken gestolde metamorfoses van dromen, obsessies en fantasieën.

Arno Kramer

+ uitnodiging
+ zaaltekst plattegrond werken
+ uitnodiging tweegesprek